Του Κωνσταντίνου Αλεξανδρόπουλου*
Ο γνωστός βρετανός ηθοποιός Μπένεντικτ Κάμπερμπατς πρωταγωνιστεί στη νέα ταινία με τίτλο «Brexit», μία συμπαραγωγή του Channel 4 και του BBC. Η ταινία σε σκηνοθεσία Τόμπι Χέινς έκανε πρεμιέρα στο ΗΒΟ στις 19 Ιανουαρίου 2019 και διαπραγματεύεται τη δράση του επικεφαλής της καμπάνιας Vote Leave υπέρ της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση στο δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε στις 23 Ιουνίου του 2016.
Μέσα από τα μάτια του Ντόμινικ Κάμινγκς παρακολουθούμε το στήσιμο της καμπάνιας, καθώς και το παρασκήνιο το οποίο οδήγησε στο αποτέλεσμα της επικράτησης του leave, από τις απαρχές της εκστρατείας μέχρι τη σύλληψη του συνθήματος «Take Back Control», ενώ γνωρίζουμε και τους ανθρώπους που εργάστηκαν για αυτό.
Πέρα από το ιστορικό και πολιτικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει η εξιστόρηση του μεγαλύτερου πολιτικού δράματος της τελευταίας πενταετίας στην Ευρώπη, η ταινία παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και από επικοινωνιακής άποψης.
[embedyt] https://www.youtube.com/watch?v=E5S1EMmCWAE[/embedyt]
Μολονότι θα μπορούσε να κατηγορηθεί για μία σχετικά απλουστευτική και ισοπεδωτική εξήγηση του αποτελέσματος, η ταινία εξετάζει τις στρατηγικές επικοινωνίας που χρησιμοποιήθηκαν τόσο από την πλευρά του Κάμινγκς, όσο και από την πλευρά της αντίπαλης παράταξης σε ό,τι αφορά την προώθηση των επιχειρημάτων τους για το θέμα της αποχώρησης της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δύο παράγοντες στάθηκαν καθοριστικοί για τον καθορισμό του αποτελέσματος με όρους επικοινωνίας: η στόχευση του κατάλληλου πληθυσμού-στόχου και η εκμετάλλευση ενός πακτωλού ψηφιακών δεδομένων, των οποίων η ύπαρξη μέχρι εκείνη τη στιγμή αγνοείτο πλήρως.
Σχετικά με το πρώτο σκέλος, αναδεικνύεται ενδεχομένως και σε βαθμό υπερβολής ο κομβικός ρόλος του σχεδιαστή της επικοινωνίας, ο οποίος επιστρατεύει την αντίληψή του, τη γνώση της κατάστασης και του κοινωνικο-πολιτικού πλαισίου για να διαμορφώσει το τελικό μήνυμα που θα διαπεράσει τις καρδιές και τον νου του στοχευμένου κοινού.
Το δεύτερο σημείο-κλειδί της ταινίας αποτελεί ο τρόπος με τον οποίο η επίσημη εκστρατεία «Vote Leave» διοχέτευσε πάνω από 2,7 εκατομμύρια αγγλικές λίρες για τη στόχευση συγκεκριμένων ατόμων στο Facebook, στην πλειοψηφία τους ανθρώπους που δεν είχαν ψηφίσει ποτέ πριν και κατά συνέπεια δεν εμφανίζονται σε καμία λίστα. Υπό το φως των μεταγενέστερων αποκαλύψεων σχετικά με τη διαχείριση των προσωπικών δεδομένων από τους ψηφιακούς κολοσσούς το γεγονός αυτό μπορεί να μην συνιστά έκπληξη, προστίθεται όμως στα ηθικά και νομικά ερωτήματα που τέθηκαν έκτοτε.
Εν κατακλείδι, η ταινία «Brexit» υπενθυμίζει τη δύναμη της επικοινωνίας σε έναν κόσμο όπου όλα μεταβάλλοντας διαρκώς, με τον ανθρώπινο παράγοντα να εξακολουθεί να διαδραματίζει τον κεντρικό ρόλο στον διαχρονικό ανταγωνισμό για τον επηρεασμό των συνειδήσεων.
*Ο Κωνσταντίνος Αλεξανδρόπουλος είναι φοιτητής στο ΜΠΣ Επικοινωνίας και Νέας Δημοσιογραφίας του ΑΠΚΥ.
