Συνέντευξη του Ντίνου Σιώτη στον Μηνά Βιντιάδη*
Είναι αμήχανος ο ποιητής στη σημερινή Ελλάδα;
Ο ποιητής μεταφέρει μεταφορές, συμβολισμούς, νοήματα και ανησυχίες, προσωπικές και συλλογικές. Πότε μηχανικά πότε αμήχανα. Εκ φύσεως μη πρακτικό ον, ο ποιητής δεν εντρυφά στην πρακτική πλευρά της ζωής, ως εκ τούτου νιώθει αμήχανος μπροστά σε όλα, πόσο δε μάλλον στη σημερινή εποχή που έχουν όλα ανάποδα και ο κόσμος δεν ξέρει πού πατά και ποιος τον κοροϊδεύει. Ενώ όλα παίζονται και χάνονται, ακούς ξαφνικά έναν υπουργό να λέει «Πετύχαμε θαύματα». Και λέει ο αμήχανος ποιητής, μα είναι δυνατόν; Οπότε, ναι, είναι αμήχανος, πολύ αμήχανος ο ποιητής και στη χθεσινή και στη σημερινή και στην αυριανή Ελλάδα.
Αλλάζει η κρίση τη θεματολογία στην ποίηση;
Απ’ όσες συλλογές φθάνουν στα χέρια μου και διαβάζω μπορώ να πω σχεδόν με βεβαιότητα πως ναι. Η κρίση επηρεάζει βαθύτατα τη θεματική των ποιητών, των νεότερων ιδίως. Αρκετοί ποιητές βρίσκουν στα χρόνια της κρίσης, μέσω της ποίησης, μια έξοδο προς την κοινωνία και τις συλλογικότητες. Φεύγουν με άλλα λόγια από το ιδιωτικό, το εγωκεντρικό, το ιδιαζόντως ναρκισσιστικό πλαίσιο, όπου κεντρικός πυρήνας είναι το εγώ τους, και αναλίσκονται «εκεί έξω» με τον αποσυνάγωγο, τον αναξιοπαθούντα, τον καταφρονεμένο.
Η αγορά του βιβλίου πόσο πλήττεται;
Όπως όλα τα καταναλωτικά αγαθά του πολιτισμού, έτσι και το βιβλίο πλήττεται φριχτά. Αν και πιο κατάλληλοι να απαντήσουν στο ερώτημα αυτό είναι οι βιβλιοπώλες και οι εκδότες, εντούτοις επειδή περπατάω πολύ μέσα στην πόλη και μπαίνω σε βιβλιοπωλεία και εκδοτικούς οίκους, ακούω πως τα βιβλιοπωλεία τα κρατάνε ανοιχτά οι εκδοτικοί οίκοι που δεν πιέζουν τους βιβλιοπώλες να πληρωθούν. Με αποτέλεσμα να υπάρχει ένας φαύλος κύκλος, μια αλυσίδα χρεών: οι μεν χρωστάνε στους δε—τυπογραφεία, εταιρείες χάρτου, επιμελητές, μεταφραστές, συγγραφείς, υπάλληλοι. Η αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν υπήρξε πολιτική Υπουργού Πολιτισμού για το βιβλίο. Μετά το κλείσιμο του ΕΚΕΒΙ χάθηκαν και τα τελευταία ψήγματα ενός κάποιου κρατικού ενδιαφέροντος .
Είστε αισιόδοξος για την εκδοτική αγορά την επόμενη μέρα;
Δεν είμαι αισιόδοξος. Το ζήτημα όμως δεν είναι η αισιοδοξία, είναι το να βρεθεί πολιτική για το βιβλίο ώστε να μη χειροτερέψουν κι άλλο τα πράγματα.
Ένα βιβλίο που θα συνιστούσατε να διαβάσει ο Έλληνας πολιτικός του σήμερα
Συνιστώ ανεπιφύλακτα το εκπληκτικό βιβλίο Why Nations Fail – The origins of Power, Prosperity and Poverty των Daron Acemoglu και James Robinson, εκδόσεις Profile Books.
Μιλήστε μας για το τελευταίο σας βιβλίο
Για το τελευταίο μου βιβλίο θα σας πω μόνο ότι κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 2016 από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης, τιτλοφορείται Μάρθα, Μάρθα, έχει 12 σχέδια του Γιάννη Ψυχοπαίδη και στις 80 σελίδες του κατοικούν 43 ποιήματα.
Ένας στίχος, μια φράση από ποίημα που εκφράζει την εποχή
«Κύριε και σύντροφε, είναι φτωχός ο στρατιώτης χωρίς τους στίχους του ποιητή». Είναι του Αμερικανού ποιητή Ουάλας Στίβενς.
* Ο Μηνάς Βιντιάδης είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας.
WHO IS WHO
O Ντίνος Σιώτης, δημοσιογράφος, ποιητής, συγγραφέας, εκδότης, γεννήθηκε στην Τήνο στις 19 Δεκεμβρίου 1944. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Συγκριτική Λογοτεχνία στο San Francisco State University. Έχει εκδώσει στα ελληνικά και στα αγγλικά 12 πολιτικά και λογοτεχνικά περιοδικά, 26 συλλογές ποίησης, ένα μυθιστόρημα, μία νουβέλα και μία συλλογή με αφηγήματα. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί σε δέκα γλώσσες. Είναι εκδότης των περιοδικών (δε)κατα, Poetix και Tranz.ito. Το 2007 η συλλογή του Αυτοβιογραφία ενός στόχου (Κέδρος) τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Διευθύνει τον εκδοτικό οίκο Κοινωνία των (δε)κάτων και το Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Τήνου και είναι Υπεύθυνος Επικοινωνίας του World Poetry Movement, με έδρα το Μεντεγίν της Κολομβίας, καθώς και πρόεδρος του Κύκλου Ποιητών.