Φωτογραφίες: Jonathan Grassi, Ally Millar
Του Ben Adler *
To 2009, ένας συντάκτης μιας νέας ιστοσελίδας που ονομάζεται The Faster Times, η οποία επιθυμούσε να αποτελέσει μια πιο ψαγμένη έκδοση της Huffington Post, μου έστειλε ένα email για να με ρωτήσει εάν ενδιαφέρομαι για μια θέση μερικής απασχόλησης. Δεν ήξερα ότι ήταν δυνατόν να είναι κανείς πιο ψαγμένος από την HuffPo, αλλά το σύστημα αμοιβών τους ήταν αναμφισβήτητα πιο καινοτόμο. Η HuffPo πληρώνει τους δημοσιογράφους/αρθρογράφους που εργάζονται σε αυτήν με τον πατροπαράδοτο τρόπο, δηλαδή με μισθό και παροχές, ενώ αντιθέτως δεν πληρώνει καθόλου τους συνεργάτες. Η The Faster Times ακολούθησε μια τρίτη οδό. Αντί για έμμισθους δημοσιογράφους, είχε συνεργάτες οι οποίοι αφιέρωναν 10 περίπου ώρες την εβδομάδα στο να γράφουν και να συγκεντρώνουν σε blogs νέα σχετικά με ένα συγκεκριμένο θέμα. Σε αντάλλαγμα, λαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων από τις διαφημίσεις που πωλούνται στις σελίδες που δημιούργησαν. Μου πήρε κάποιο χρόνο για να συνειδητοποιήσω ότι ο αρχισυντάκτης μού πρότεινε να δεσμευτώ ότι θα προσφέρω εργασία σε τακτική βάση με αντάλλαγμα μια απολύτως μη εγγυημένη αμοιβή.
Στην αρχή της καριέρας μου, έγραψα δωρεάν ορισμένα άρθρα, με σκοπό να αποκτήσω δημοσιογραφική εμπειρία, όπως επίσης δωρεάν έγραψα κάποιες φορές στο blog του The American Prospect, με σκοπό να βελτιώσω το επαγγελματικό μου προφίλ. Θεωρούσα, όμως, ότι δεν θα χρειαζόταν να κάνω ξανά κάτι παρόμοιο. Στα 27 μου χρόνια, είχα καλύψει τις προεδρικές εκλογές ως συνεργάτης του αμερικανικού δημοσιογραφικού οργανισμού Politico, ενώ είχα γράψει επίσης άρθρα για αρκετά αναγνωρισμένα εθνικά περιοδικά. Παρόλο που με ξάφνιασε η πρόταση της The Faster Times, δεν ένιωσα προσβεβλημένος: με είχαν βρει μέσω ενός παλιού συναδέλφου μου στο περιοδικό The New Republic που συνεργαζόταν μαζί τους και, εκτός αυτού, άλλοι δημοσιογράφοι/αρθρογράφοι, κάποιοι πολύ πιο επιτυχημένοι από εμένα, είχαν ήδη αποδεχθεί την πρόταση.
Η διαδικτυακή εφημερίδα The Faster Times δεν είναι η μοναδική. Τα τελευταία χρόνια αρκετές ιστοσελίδες έχουν δοκιμάσει παρόμοια επιχειρηματικά μοντέλα ή άριχσαν να προσφέρουν στους συγγραφείς μπόνους με βάση την επισκεψιμότητα. Η True/Slant, μια ιστοσελίδα που δημιουργήθηκε το 2009, παρείχε στους συνεργάτες της μια μικρή μηνιαία αμοιβή ως αντάλλαγμα για έναν συγκεκριμένο αριθμό δημοσιεύσεων, καθώς και επιπλέον προσαυξήσεις με βάση την επισκεψιμότητα. Μερικές ιστοσελίδες δεν παρέχουν καμία αμοιβή για το περιεχόμενο που προέρχεται από ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ κάποιες άλλες, όπως η The Awl, ξεκίνησαν να πληρώνουν τουλάχιστον έναν χρόνο μετά από την έναρξη λειτουργίας τους. Η ευκαιρία την οποία παρέχουν τέτοιου είδους ιστοσελίδες –αν μπορεί κανείς να μιλήσει για ευκαιρία– είναι η δυνατότητα να φτιάξει κανείς όνομα και να καλλιεργήσει τις ικανότητες του. Όπως ανακάλυψα, η όποια αμοιβή που προέρχεται άμεσα ή έμμεσα από το όνομα που φτιάχνει κανείς και από τη βελτίωση των ικανοτήτων του αποτελεί μάλλον ένα απροσδόκητο συμπλήρωμα παρά έναν τρόπο βιοπορισμού.
Το να γράφει κανείς δωρεάν μπορεί πράγματι να αποφέρει κέρδη. Για παράδειγμα, μερικοί συντάκτες στο Feminnisting, ένα πολιτικό και πολιτιστικό blog με μεγάλη επιρροή, έχουν καταφέρει να κλείσουν συμφωνίες για την έκδοση βιβλίων χάρη στη δημοτικότητα των δημοσιεύσεων τους στο blog αυτό. Τα έσοδα από τις διαφημίσεις που προέρχονται από τους 500.000 μηνιαίως μοναδικούς επισκέπτες της ιστοσελίδας μετά βίας αρκούν για να καλυφθεί το λειτουργικό κόστος, με αποτέλεσμα το Feminnisting να μην μπορεί να διασφαλίσει αμοιβή για τους δημοσιογράφους/αρθρογράφους του. Εντούτοις, όλοι κρατάνε αρχείο αναφορικά με τις ώρες εργασίας τους: σε περίπτωση που στο τέλος του χρόνου περισσέψουν κάποια χρήματα, προσφέρονται εφάπαξ αμοιβές με βάση τις ώρες αυτές και όχι με βάση την επισκεψιμότητα. «Πιστεύουμε ότι κάτι τέτοιο είναι πιο δίκαιο, καθώς τα αίτια της επισκεψιμότητας δύσκολα μπορούν να προσδιοριστούν, αναφέρει η Samhita Mukhopadhyay, συντάκτρια του Feminnisting.
Η σύνδεση της αμοιβής με την επισκεψιμότητα μπορεί να προσφέρει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε μία έκδοση, καθώς δεν υπάρχει ο κίνδυνος να πληρωθεί ένας συγγραφέας περισσότερα χρήματα από αυτά που θα αποφέρει στην ιστοσελίδα το περιεχόμενο το οποίο παράγει. Ορισμένες περισσότερο αναγνωρισμένες ιστοσελίδες, όπως η Talking Points Memo ή η Gawker, υιοθέτησαν τη μέθοδο σύνδεσης πρόσθετων παροχών με την επισκεψιμότητα, παρά το γεγονός ότι οι συνεργάτες τους είναι ως επί το πλείστον έμμισθοι. Το 2010, η ιστοσελίδα Forbes αγόρασε την True/Slant. Έτσι, πολλά χαρακτηριστικά της ενσωματώθηκαν στη Forbes.com, η οποία πλέον πληρώνει μερικούς συνεργάτες της με παρόμοιο τρόπο, βάσει της επισκεψιμότητας.