Του Σπύρου Α. Βρετού*
Στο κείμενο που ακολουθεί, η Δημοσιογραφία επιχειρεί να διερευνήσει τα βασικά ερωτήματα που προκύπτουν από την απόφαση για την κατάργηση της ΕΡΤ: Πόσο απαραίτητα είναι τα μη ιδιωτικά ηλεκτρονικά ΜΜΕ; Είναι σωστό να μιλάμε για δημόσια ή για κρατική ραδιοτηλεόραση; Τι στόχο (πρέπει να) έχει; Ποιο είναι το μέλλον της;
Ο Χρύσανθος Χρυσάνθου, του Φιλελεύθερου, εστιάζει στο Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου ως αποτυχημένο μοντέλο αλλά και ως ευκαιρία αλλαγής παραδείγματος. Ο δημοσιογράφος Αντώνης Δ. Παπαγιαννίδης εξετάζει τις πολιτικές παραμέτρους της μετάβασης ΕΡΤ/(Ε)ΔΤ/ΝΕΡΙΤ, μιας διαδικασίας που αναλώθηκε τελικά σε φθηνή μικροπολιτική. Ο Θύμιος Ζαχαρόπουλος, κοσμήτορας του Deree, αναλύει τις παραμέτρους δημιουργίας και λειτουργίας των δημόσιων δικτύων της Αμερικής. Ο Gary Thomas περιγράφει, σε άρθρο του στο Columbia Journalism Review, τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το BBG (Κυβερνητικό Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο).
Σε ό,τι αφορά, την ΕΡΤ, ορισμένες σταθερές είναι δυνατόν να διατυπωθούν:
(α) 1920: ΔΡΥΝ. 1936: ΥΡΕ. 1941: ΑΕΡΕ. | 1945: ΕΙΡ>1970: ΕΙΡΤ>1975: ΕΡΤ. | 1951: Ρ/Φ Ε.Δ. 1968: ΤΕΔ>1970: ΥΕΝΕΔ>1982: ΕΡΤ-2 | 1987: ΕΤ1–ΕΤ2–ΕΡΑ. 1993: ΕΡΤ-3. 1996: ERT-Sat>2006: ERT-World. 2006: ERT Digital. 2011: ΕΡΤ-HD. Σε όλες αυτές τις μεταλλαγές/μετονομασίες/συγχωνεύσεις/διαχωρισμούς/αυτονομήσεις, το ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό σήμα ουδέποτε διακόπηκε.
(β) Στην ΕΡΤ επικρατούσε, χωρίς αμφιβολία, αδιαφάνεια, σπατάλη, κομματισμός και ευνοιοκρατία. Εξίσου αναμφίβολα, για την κατάσταση αυτή ευθύνονται όλες οι πολιτικές (και συνδικαλιστικές) δυνάμεις της χώρας – όμως η κύρια ευθύνη βαρύνει τα κόμματα που κυβέρνησαν επί 39 χρόνια. Και –σε κάθε περίπτωση– το παράδοξο της «λύσης» ενδεχομένως συνιστά και οιωνό: αν η κάθαρση κάθε θεσμού στον οποίο επικρατούν οι ως άνω συνθήκες περνά από την κατάργηση, η κυβέρνηση θα πρέπει να ανησυχεί…
(γ) Είναι –το λιγότερο– επικίνδυνο η χώρα, σε περίοδο οξείας κρίσης (και στα προεόρτια μακράς προεκλογικής περιόδου), να πορεύεται χωρίς (ή: με χωλή) δημόσια ραδιοτηλεόραση και με απαξιωμένο και σε πλήρη απονομιμοποίηση Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (η θητεία των περισσότερων μελών του οποίου έληξε στις 28/2/2013).
(δ) Το ξεπάτωμα θεσμών και αρχών (εξ)υπηρετεί, σε τελική ανάλυση, μόνο ερεβώδεις αποδέκτες (και δεν αναφερόμαστε σε αυτούς οι οποίοι κερδίζουν οικονομικά μέσα στην αναμπουμπούλα). Μετά τον εξευτελισμό (της έννοιας) του Δημοψηφίσματος ακολουθεί ο ευτελισμός (της έννοιας) του Δημοσίου Συμφέροντος. Όσοι τρίβουν τα χέρια τους, σιωπούν.
Κατά κάποιον τρόπο (εντελώς ελληνικό), αυτές τις μέρες, με ευκαιρία την ΕΡΤ, διεξάγεται σε αυτή τη χώρα κάτι που μοιάζει (μακρινά) με δημόσιο διάλογο. Κάποιος είπε κάτι και κάποιος απάντησε κάτι. Τρεις παρατηρήσεις επ’ αυτού, εν είδει κατακλείδας:
1ον: Δεν είναι σαφές ποιος είπε τι.
2ον: Δεν είναι σαφές αν άλλη ήταν η ερώτηση και άλλη η απάντηση.
3ον: Όλος ο κόσμος κατάλαβε τι ερωτήθηκε και τι απαντήθηκε.
Αυτό όμως δεν συνιστά πολιτική (ούτε άλλωστε και δημοσιογραφία).
