Hitlerland. American Eyewitnesses to the Nazi Rise to Power
Andrew Nagorski, Simon & Schuster, 2012
Tου James Boylan*
Μετάφραση από τα αγγλικά: Νέρων Σπανόπουλος
Ο Andrew Nagorski, βετεράνος συντάκτης του Newsweek και τώρα επικεφαλής ενός think tank για θέματα δημόσιας πολιτικής, συνέθεσε με μεγάλη επιδεξιότητα την ιστορία διπλωματών, δημοσιογράφων και άλλων απόδημων Αμερικανών, που εργάστηκαν στη Γερμανία επί δυο δεκαετίες μέχρι και την είσοδο της Αμερικής στο Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο.
Υπάρχουν πολλές συναρπαστικές φυσιογνωμίες – για παράδειγμα, ο απρόθυμος Αμερικανός πρεσβευτής William E. Dodd και η σκανδαλώδης κόρη του, Martha, που έγινε κατάσκοπος της Μόσχας επιστρατεύοντας το κρεβάτι της∙ ή πάλι, ο γενικός πρόξενος στο Βερολίνο George Messersmith, διάπυρος πολέμιος των ναζί. Αλλά οι Αμερικανοί ανταποκριτές, που τα προπολεμικά χρόνια έφθαναν τον εντυπωσιακό αριθμό των τριάντα και παραπάνω ατόμων, ήταν εκείνοι που προειδοποιούσαν τη χώρα τους πιο επιτακτικά απ’ όλους για την αυξανόμενη απειλή.
Ανάμεσά τους ξεχώριζε ο Karl von Wiegand, ανταποκριτής στις εφημερίδες του συγκροτήματος Hearst, ο οποίος στην αρχή εντυπωσιάστηκε από τον Χίτλερ, αλλά στη συνέχεια άλλαξε γνώμη. Η Sigrid Schultz της Chicago Tribune παρέμεινε στη Γερμανία καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου. Άλλοι εξαναγκάστηκαν να φύγουν – ο Edgar Ansel Mowrer της Chicago Daily News απελάθηκε αμέσως μόλις ο Χίτλερ κατέλαβε την εξουσία το 1933∙ η Dorothy Thompson δεν υπήρξε ποτέ καλοδεχούμενη.
Δεν ήταν κι εύκολο να δουλεύει κανείς στο Βερολίνο – να αποφεύγει τους τραμπούκους που χτυπούσαν όσους δεν χαιρετούσαν χιτλερικά ή να ανέχεται τους γλοιώδεις εναγκαλισμούς του υπεύθυνου Τύπου του Χίτλερ, Putzi Hanfstaengl, που ήταν κατά το ήμισυ Αμερικανός.
Τελικά, μόνο δεκαπέντε Αμερικανοί ανταποκριτές απόμειναν στη Γερμανία ύστερα από την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ και την κήρυξη του πολέμου από τη Γερμανία. Οι Γερμανοί τούς έκλεισαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και τους αντάλλαξαν με Γερμανούς συναδέλφους τους στη Δύση, τον Μάιο του 1942.
Ο Nagorski δίνει εύσημα στον William Shirer, που αν και λογόκριναν τις ανταποκρίσεις του για το ραδιόφωνο του CBS, κατάφερε να ξεσκεπάσει το Τρίτο Ράιχ στο ευπώλητο βιβλίο του Berlin Diary (Ημερολόγιο Βερολίνου, 1941), αλλά παραβλέπει την περίπτωση του Robert Henry Best, απόφοιτου του Columbia School of Journalism και υπότροφου του Pulitzer Traveling Fellowship, που παρέμεινε στη Γερμανία, δουλεύοντας στο ραδιόφωνο για λογαριασμό των ναζί και που, μετά τον πόλεμο, καταδικάστηκε για προδοσία και πέθανε στη φυλακή. CJR
