ΤΟΥ ΑΝΤΩΝΗ Δ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΙΔΗ
Πάντοτε η δημοσιογραφική κάλυψη/ απεικόνιση των όσων διαμείβονται στη δημόσια σκηνή περιλαμβάνει ένα στοιχείο απλούστευσης-υπεραπλούστευσης, μαζί με τη θεαματοποίηση και την εύκολη σύγχυση στον χρόνο.
Θα προτείνουμε σήμερα στον αναγνώστη μια εντελώς επιλεκτική, σημειακή επίσκεψη σε στιγμές των τελευταίων μηνών για να δει εκείνος μεν πόσο η ζωή στον μαγικό μηντιακό κήπο έχει ένα στοιχείο περιπάτου σε ναρκοπέδιο, εμείς δε οι «του χώρου» να συναισθανθούμε(;) τι λογής ευθύνη κουβαλάμε. Πρώτος σταθμός, η μηντιακή κάλυψη των πρόσφατων γεγονότων στην ελλαδική πολιτική σκηνή με επίκεντρο (όπως λέμε και για τους σεισμούς: άλλη δημοσιογραφική συνήθεια κι αυτή, η χρήση μεταφορών και παρομοιώσεων…) την ταραγμένη Βουλή των Ελλήνων. Ένα πολιτικό/κομματικό σύστημα υπό προϊούσα πολυδιάσπαση, με τον βίαιο λόγο σε κάθε στροφή και με «εύκολη» αναγωγή σε ένα παρελθόν που θα ‘λεγε κανείς ότι έχει ξεχαστεί. «Αποστάτες», «θεσμική εκτροπή», υπόνοιες για ιδιοτελή κίνητρα στην ψήφο των βουλευτών: δεν θυμάται κανείς εικόνες της Βουλής της δεκαετίας του ‘60; Πάλι καλά που, κατά τη Μεταπολίτευση, ο πολύπειρος Σόλων Γκίκας πρότεινε στον Κωνσταντίνο Καραμανλή (της β’ εποχής βέβαια…) να πριτσινωθούν τα βουλευτικά έδρανα – γιατί η προδικτατορική κοινοβουλευτική πρακτική γνώριζε ως μορφή πολιτικής αντιπαράθεσης και το ξήλωμα/εκτόξευση εδράνων. Αλλά μήπως και εικόνες του «βρώμικου ‘89» ή/και της πτώσεως της Κυβέρνησης Μητσοτάκη (Κωνσταντίνου) από την απόφαση Συμπιλίδη-Σαμαρά να τη ρίξουν, δεν επανέρχονται;
Με μεγαλύτερη συστολή, ας ξαναθυμηθούμε όσο θα βλέπουμε σε εξέλιξη κατά την δίδυμη πορεία (α) αναζήτησης της έκβασης των ερευνών για υδρογονάνθρακες στην Κυπριακή ΑΟΖ, στον «Γλαύκο» μετά τη «Δελφύνη» του Οικοπέδου 10 και (β) επανεκκίνησης διαδικασιών προσέγγισης-προς-λύση του Κυπριακού, το κλίμα παλιών πλην όχι ακριβώς λησμονημένων φάσεων. Τότε που σταδιακά γίνονταν πραγματικότητα οι έρευνες στην «Αφροδίτη» του Οικοπέδου 12, μετά την εκκίνηση της συζήτησης περί ΑΟΖ επί Σόλωνος Κασίνη, αλλά και τότε που νωρίτερα ξεσπούσε η εσωτερική θύελλα – αλλά και οι πυκνές εξωτερικές επιρροές… – του Σχεδίου Ανάν μνήμης Τάσσου Παπαδόπουλου.
Άμα κανείς θέλει προς στιγμήν να έρθει στη μεγάλη/διεθνή/πλανητική σκακιέρα, ας δει το συνεχώς εξελισσόμενο σκηνικό με λογική εμπορικού πολέμου. Ήδη οι σχέσεις ΕΕ-ΗΠΑ, με την ακραία πίεση γύρω από τις εισαγωγές ευρωπαϊκών (=γερμανικών) αυτοκινήτων στις ΗΠΑ, όπου μετά το μείζον σκάνδαλο των εκπομπών καυσαερίων αναζητήθηκε αν και κατά πόσον υπάρχουν «λόγοι εθνικής ασφάλειας», ώστε να επιβληθούν από τον Πρόεδρο Τραμπ δασμοί – όποιος διστάζει να πιστέψει το ενδεχόμενο, ας θυμηθεί πώς η ίδια νομική βάση αξιοποιήθηκε εναντίον… του Καναδά! – εγκατέστησαν διχόνοια στο εσωτερικό της Ευρώπης. Πώς αυτό; Μα, η δύσκολη πορεία των Ευρω-Αμερικανικών διαπραγματεύσεων, που αφήνει έκθετη τη γερμανική αυτοκινητο-βιομηχανία, ανάγεται στη γαλλική σθεναρή άρνηση να οπισθοχωρήσει η διαβόητη ΚΑΠ, δηλαδή η προστασία των ευρωπαϊκών αγροτικών προϊόντων.
Πηγαίνοντας ακόμη πιο ευρωπαϊκά, δείτε σε Γαλλία και Ιταλία τη συνάντηση του ίδιου Λουίτζι Ντι Μάιο των 5 Αστέρων με εκπροσώπους των Κίτρινων Γιλέκων (με συνθήματα του τύπου «ο άνεμος της αλλαγής έχει διαβεί τις Άλπεις»), που έφερε αδιανόητη επιδείνωση στις γαλλοιταλικές σχέσεις. Η ανάκληση του Γάλλου πρέσβεως στη Ρώμη «για διαβουλεύσεις» δεν ήταν μόνο μια κίνηση πρωτοφανής – είναι και κίνηση που η σκιά της δεν θα απορροφηθεί γρήγορα: η διαβεβαίωση Ντι Μάιο ότι «είμαστε ζεν», οι πιέσεις του Προέδρου Ματαρέλλα, η προθυμία του Ματτέο Σαλβίνι να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο δεν αρκούν.
Τελευταία στάση στην περιήγηση που προτείναμε: ένα δικαστικό θρίλερ γύρω από την κινεζική τηλεπικοινωνιακή Huawei. Σύλληψη (στον Καναδά, αλλά με ένταλμα ΗΠΑ) και κράτηση της κόρης του Προέδρου της Huawei για συνέργεια στην παράκαμψη του εμπάργκο κατά του Ιράν. Καθώς η Κίνα είναι Κίνα, προχώρησε με μια λογική αντιποίνων σε σύλληψη Καναδών υπηκόων και σε απαγγελία βαρύτατων κατηγοριών εναντίον τους. Την ίδια στιγμή, με executive order ο Πρόεδρος Τραμπ ετοιμάζεται να αποκλείσει το κινεζικής προέλευσης τηλεπικοινωνιακό hardware από τα προωθημένα αμερικανικά δίκτυα (πλην της Huawei, και η ΖΤΕ είναι διεθνώς υπερδραστήρια). Εν τω μεταξύ, κινεζικές είναι οι επενδύσεις προωθημένης τηλεπικοινωνιακής υποδομής/5G σε περισσότερες από τις μισές αφρικανικές χώρες. Αλλά και στην Ευρώπη η τεχνολογία 5G, που θα φέρει στην πράξη το «ίντερνετ των Πραγμάτων»/ΙΟΤ με τη διασύνδεση κάθε είδους συσκευών, έχει σημαντική κινεζική συνιστώσα.
Στην ίδια την Ευρώπη, εν τω μεταξύ, η κινεζική παρουσία επιχειρείται να βρει μπροστά της ανάχωμα καταγγελιών για βιομηχανική κατασκοπεία – ή τουλάχιστον για την ασφάλεια των επικοινωνιών. Οι Βρυξέλλες καλούνται να κινητοποιηθούν, όμως διστάζουν.
Ένα βήμα πίσω, τώρα, και δείτε/σκεφθείτε πόσο σε όλα αυτά τα – τελείως ενδεικτικά, επαναλαμβάνουμε – μέτωπα το τι όντως προσλαμβάνει κάθε αναγνώστης/ακροατής/τηλεθεατής/χρήστης του ίντερνετ, όχι δε στο τι «δέχεται» ως ερμηνεία ή ως ενσωμάτωση στην πρόσληψη της πραγματικότητας, αλλά ήδη τι δέχεται ότι «συμβαίνει», η εξάρτηση από τη μηντιακή πρόσληψη/απεικόνιση παίζει κυρίαρχο ρόλο. Θα τα δει άραγε ως Panorama (σαν εκείνο που δίπλα στο πεδίο της μάχης του Βατερλό περιγράφει μια τόσο κρίσιμη στιγμή της Ευρωπαϊκής ιστορίας όπως εκείνη εξελισσόταν); Ή ως Panopticon (όπως η κατά Μπένθαμ εκδοχή μιας ιδιότυπης φυλακής, απ’ όπου η ζωή όλων παρατηρείται από ένα, κεντρικό σημείο);