Του Κυριάκου Κολοβού και του Δώρου Δωροθέου*
Στο παρόν άρθρο παρουσιάζονται οι εξελίξεις που αφορούν την διεθνή πτυχή του Κυπριακού, υπό τον φακό της πολιτικής επικοινωνίας. Απομονώνοντας τα μηνύματα που ανήρτησαν μέσω του προσωπικού τους λογαριασμού στο Twitter, οι συμπολιτευόμενοι πολιτικοί δρώντες σε Ελλάδα και Κύπρο αποτυπώνουμε τα σχήματα που χρησιμοποιήθηκαν σε ό,τι αφορά την εμπλοκή της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας στο Κυπριακό. Επίσης αποτυπώνουμε τον τρόπο αντίδρασης του κυπριακού πολιτικο-κομματικού, συμπολιτευόμενου, συστήματος στις εξελίξεις που έλαβαν χώρα το τρίμηνο Νοεμβρίου 2016-Ιανουαρίου 2017 για το συγκεκριμένο ζήτημα.
Η εστίαση σε ένα νέο μέσο όπως το Twitter, η χρήση του οποίου είναι αμφιλεγόμενη- ως προς το κατά πόσον είναι μέσο πληροφόρησης ή μέσο κοινωνικής δικτύωσης- αναδεικνύει τη χρησιμότητά του στο ευρύτερο πεδίο της πολιτικής επικοινωνίας, τόσο ως μέσου επικοινωνίας και ενημέρωσης όσο και ως αναδυόμενου πεδίου έρευνας. Η επικοινωνία μέσω Twitter, σε σχέση με τον παραδοσιακό τρόπο μέσω του Τύπου, του ραδιοφώνου ή της τηλεόρασης έχει ανεξαρτητοποιήσει σε κάποιον βαθμό τα πολιτικά πρόσωπα τα οποία επικοινωνούν πλέον απευθείας με το κοινό χωρίς τη διαμεσολάβηση τρίτων.
Χρησιμοποιώντας ως αναλυτικό εργαλείο την πλαισίωση των μηνυμάτων (Goffman, 1974∙ Entman, 1993) και τις κωδικοποιήσεις που αυτά έτυχαν (Samaras, 2002∙ Θεοδωρακόπουλος, 2006∙ Σαμαράς & Ιορδανίδου, 2014), διά της ποιοτικής ανάλυσης του περιεχομένου διάφορων μηνυμάτων των προαναφερθέντων πολιτικών δρώντων αναλύονται οι κινήσεις σε πολιτικό επίπεδο με την εξαγωγή συναφών συμπερασμάτων.
Κυπριακό
Το Κυπριακό βρέθηκε σε κρίσιμο σημείο μετά την απόρριψη της 5ης εκδοχής του σχεδίου Ανάν στο δημοψήφισμα της 24ης Απριλίου 2004. Από τότε μεσολάβησαν διάφορες συμφωνίες μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων με αποκορύφωμα την τελευταία προσπάθεια μεταξύ Αναστασιάδη-Ακκιντζί, υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, η οποία άρχισε τον Μάιο του 2015. Οι συζητήσεις έγιναν επί τη βάσει έξι θεματικών ενοτήτων: πέντε που αφορούσαν την εσωτερική πτυχή του προβλήματος (Διακυβέρνηση, Περιουσιακό, Οικονομία, Ευρωπαϊκή Ένωση και Εδαφικό) και μία έκτη η οποία αφορούσε τη διεθνή πτυχή και καταπιάνεται με τα θέματα Ασφάλειας και Εγγυήσεων.
Για τη συζήτηση του Εδαφικού αποφασίστηκε οι 2 ηγέτες να πραγματοποιήσουν έναν εντατικό γύρο συνομιλιών στο Μον Πελεράν της Ελβετίας, μεταξύ 7 και 11 Νοεμβρίου 2016. Η επανάληψη των συνομιλιών στο ίδιο μέρος στις 19-21 Νοεμβρίου δεν είχε αίσια κατάληξη, οπότε την 1η Δεκεμβρίου 2016 αποφασίστηκε οι συζητήσεις να μεταφερθούν στη Γενεύη. Στο πλαίσιο αυτών των συζητήσεων θα ανταλλάσσονταν χάρτες επί του Εδαφικού και ταυτόχρονα οι εγγυήτριες δυνάμεις θα εμπλέκονταν σε διάλογο προκειμένου να βρεθεί η χρυσή τομή στα θέματα Ασφάλειας και Εγγυήσεων. Τελικά, η διάσκεψη της Γενεύης, με το hashtag #ConferenceOnCyprus, είχε άδοξο τέλος μετά τη διάσταση απόψεων και την υποβάθμιση της διαδικασίας διά της ανάθεσής της σε τεχνοκράτες.
Social Media–Twitter
Οι πολιτικοί στην προ διαδικτύου εποχή ήταν πιο εξαρτημένοι από τους δημοσιογράφους, για να έχουν ευκολότερη πρόσβαση στα παραδοσιακά ΜΜΕ, ώστε να γνωστοποιούνται οι θέσεις τους στο ευρύ κοινό. Το διαδίκτυο έχει παραγκωνίσει, κατά κάποιον τρόπο, τον διαμεσολαβητικό ρόλο του δημοσιογράφου. Δηλαδή, παρουσιάζεται το φαινόμενο ο πανίσχυρος «πυλωρός» (gatekeeper) της αίθουσας σύνταξης, ο οποίος καθόριζε εν πολλοίς την «ημερήσια διάταξη» των ειδήσεων (agenda settings) στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, να «απειλείται» από το διαδίκτυο. Η εποχή του νέου τύπου εκστρατείας και η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social media, ΜΚΔ) έχει μετατρέψει σε πιο προσωπική την καμπάνια (Vergeer κ.ά., 2013), καθώς το Twitter προσφέρεται προς αυτή την κατεύθυνση, κάτι που φυσικά οδηγεί την εκστρατεία από την επαγγελματική μορφή των τελευταίων δεκαετιών σε μια πιο ερασιτεχνική (Vergeer, 2015).
Τα ΜΚΔ, το microbloging και οι ιστοσελίδες, ως μέρος του παγκόσμιου διαδικτυακού ιστού, έχουν εισχωρήσει σε πολλές εκφάνσεις της κοινωνικής και πολιτικής ζωής προκαλώντας συστολή των χωροχρονικών διαφορών και επαληθεύοντας τη ρήση του McLuhan περί «παγκόσμιου χωριού». Η ενσωμάτωση τέτοιων διαύλων επικοινωνίας στον παγκόσμιο ιστό έχει επιφέρει δραματικές αλλαγές καθώς έδωσε τη δυνατότητα εντοπισμού και οργάνωσης ομάδων με κοινά ενδιαφέροντα, καθιστώντας διαθέσιμο έναν αριθμό πληροφοριών και πηγών ειδήσεων, διαμοιράζοντας ιδέες και απόψεις (Agrawal κ.ά. 2011).
Οι Farrell & Drenzer (2008) είχαν εντοπίσει, μέσω περιπτωσιολογικών μελετών, την επιρροή της μπλογκόσφαιρας (blogosphere) στην πολιτική επικοινωνία, και κατ’ επέκτασιν στην ίδια την ημερήσια διάταξη των ειδήσεων, καθώς τα διάφορα πολιτικά blogs προσέλκυαν την προσοχή των δημοσιογράφων, οι οποίοι αναπαρήγαγαν το περιεχόμενό τους. Είναι η εποχή κατά την οποία ο τέως Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, εισήγαγε με επιτυχία το Twitter στην προεκλογική του εκστρατεία, κάτι που συνέχισε και κατά τη διάρκεια της προεδρίας του.
Έρευνες έχουν δείξει την εμφανιζόμενη ανάγκη των πολιτικών θεσμών, των κυβερνητικών υπηρεσιών μη εξαιρουμένων, για αναδίφηση στις πηγές των ΜΚΔ, ώστε να βελτιώσουν τις υπηρεσίες και την επικοινωνία τους με τους πολίτες και τους ψηφοφόρους (Kavanaugh κ.ά., 2011∙ Paris & Wan, 2011). Μελέτη που διεξήγαγε ο Parmelee (2014) συμπεραίνει πως τα tweets των πολιτικών είναι αρκετά σημαντικά για τους δημοσιογράφους στην κάλυψη των ειδήσεων, καθώς, μέσα από τις συνεντεύξεις της έρευνας, διαφάνηκε πως οι αναρτήσεις των πολιτικών δρώντων βοηθούν τους δημοσιογράφους ως πηγή ιδεών για τη δουλειά τους.
Πλαισίωση και Twitter
«Η γλώσσα κωδικοποιεί το ποιοι είμαστε, πώς σκεφτόμαστε και τι αισθανόμαστε∙ ακόμη και στο Twitter, που εμπεριέχεται ο θόρυβος, τα πρότυπα χρήσης της γλώσσας είναι συνεπή με τα ευρήματα που λαμβάνονται από τις κλασικές μεθόδους της ψυχολογίας, με τις αλληλεπιδράσεις στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, που πραγματοποιούνται στο διαδίκτυο όλο και πιο συχνά, και γίνονται ολοένα και πιο έγκυρη διάσταση μελέτης της ανθρώπινης συμπεριφοράς» (Sylwester & Purver 2015:15).
Τα πλαίσια (frames), ως «οργανωτικές αρχές, οι οποίες είναι κοινωνικά διαμοιρασμένες και παρουσιάζουν επιμονή στην πάροδο του χρόνου, λειτουργούν συμβολικά στη νοηματική δόμηση του κοινωνικού κόσμου» (Reese, 2001:11). Η δύναμη των πλαισίων φαίνεται από το γεγονός ότι «έχουν την ικανότητα να ορίζουν τους όρους μιας συζήτησης χωρίς ο ακροατής/δέκτης να αντιλαμβάνεται ότι αυτό επισυμβαίνει» (Tankard, 2001).
Τα πλαίσια εντοπίζονται, σύμφωνα με τον Entman (1993: 52-53), στα ακόλουθα: 1. στον συντάκτη του μηνύματος. 2. στο ίδιο το κείμενο, στο οποίο εμπεριέχονται λέξεις-κλειδιά. 3. στους δέκτες του μηνύματος και 4. στην κουλτούρα, η οποία λειτουργεί ως κοινός τόπος στη σκέψη και στον λόγο των ανθρώπων τον σχετικό με την πολιτική και την κοινωνία. Επιπλέον, τα πλαίσια μπορούν να αναγνωριστούν σε τρεις τουλάχιστον τομείς: (α) στους δημοσιογράφους και στο σύστημα των μέσων ενημέρωσης. (β) στους λαμβάνοντες την ενημέρωση και (γ) στους πολιτικούς, οικονομικούς, πολιτισμικούς δρώντες, σε οργανισμούς και κοινωνικές ομάδες (Scheufele, 2006).
Η πλαισίωση απαντάται σε όλα τα επίπεδα πολιτικής αφήγησης, συνιστώντας έναν διαγωνισμό ανάμεσα σε διαφορετικούς δρώντες με ανταγωνιστικούς στόχους, συμφέροντα ή μηνύματα και οδηγώντας τον δημόσιο διάλογο σε πλουραλισμό προσεγγίσεων, βασική παράμετρο του δημοκρατικού ιδεώδους (Pan & Kosicki, 2001). Ο τρόπος πλαισίωσης ενός ζητήματος φανερώνει την ταυτότητα, την ιδεολογία και τα συμφέροντα του δρώντος υποκειμένου (Τάκας, 2015:43).
Σύμφωνα με την ως άνω θεωρητική προσέγγιση κρίνουμε ενδιαφέρουσα την ανάλυση των πολιτικών μηνυμάτων υπό το πρίσμα της «πλαισίωσης», μελετώντας τον (πολιτικό) συντάκτη του μηνύματος, το ίδιο το κείμενο και την κουλτούρα/συμπεριφορά/στάση των πολιτικών δρώντων, μέσω Twitter, επί της διεθνούς πτυχής του Κυπριακού, τακτοποιώντας τα μηνύματα, όπου αυτό καθίσταται εφικτό, σε διάφορες κατηγορίες.
Συναφώς, θα μπορούσε να διατυπωθεί το κάτωθι Ερευνητικό Ερώτημα: Υπάρχει διαφοροποίηση στην πλαισίωση των μηνυμάτων των συμπολιτευόμενων πολιτικών δρώντων, σε Ελλάδα και Κύπρο, όσον αφορά τη διεθνή πτυχή του Κυπριακού;
Τα tweets των πολιτικών δρώντων
Για τις ανάγκες της παρούσας έρευνας μελετήθηκαν οι αναρτήσεις του Προέδρου Αναστασιάδη, του Προέδρου του συμπολιτευόμενου ΔΗΣΥ και του Υπουργού Εξωτερικών Ι. Κασουλίδη. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης έχοντας αναρτήσει ή προωθήσει περίπου 60 μηνύματα σχετικά με το Κυπριακό εκ των οποίων μόνο τα 11 αναφέρονταν στη διεθνή πτυχή κινείται κυρίως σε τρία επίπεδα: 1. στη διατήρηση της δυναμικής των συνομιλιών, χρησιμοποιώντας το πλαίσιο της ελπίδας και της προσδοκίας. 2. στη συνεννόηση με διεθνείς δρώντες και στις διαβεβαιώσεις για τις αγαστές σχέσεις Κύπρου-Ελλάδας, και 3. στην ανάγκη απαλλαγής από την κατοχή και κατάργησης των κατοχικών δεδομένων. Σε καμία περίπτωση, στο υπό εξέταση τρίμηνο, δεν καταλογίζονται ευθύνες στην τουρκική ή την τουρκοκυπριακή πλευρά. Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ μόνο σε 3 αναρτήσεις του ασχολείται με τη διεθνή πτυχή, καθώς ασχολείται περισσότερο με την προοπτική επιτυχίας των συνομιλιών και τις κομματικές συγκρούσεις στο εσωτερικό, ενώ ο Υπουργός Εξωτερικών μόνο σε μία περίπτωση αναφέρθηκε στα θέματα Εγγυήσεων.
Από ελλαδικής πλευράς, οι αναρτήσεις του Πρωθυπουργού Τσίπρα, με θέμα το Κυπριακό, κινούνται στη μορφή πληροφόρησης για συναντήσεις του είτε με πολιτικούς αρχηγούς είτε με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ή τηλεφωνικές συνομιλίες με ξένους ηγέτες. Συνολικά είχε 14 αναρτήσεις και μόνο μία αναφερόταν στην ουσία του προβλήματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ως η κύρια συνιστώσα της Κυβέρνησης, παρουσιάζει 5 αναρτήσεις σχετικές με το Κυπριακό. Το αξιοπρόσεκτο είναι ότι οι 4 είναι αναδημοσιεύσεις αναρτήσεων του ευρωβουλευτή Δημήτρη Παπαδημούλη και μόνο οι 2 εξ αυτών αφορούν την προσπάθεια εμπλοκής της ΕΕ στο πρόβλημα. Εκ μέρους του Πάνου Καμμένου, Υπουργού Εθνικής Άμυνας και Προέδρου των ΑΝΕΛ 5 αναρτήσεις αφορούν αμιγώς το Κυπριακό ενώ υπάρχουν άλλες 4 που αφορούν παρεμφερή με το Κυπριακό θέματα όπως ο αγώνας της ΕΟΚΑ και η Επιχείρηση «ΝΙΚΗ ‘74». Το κόμμα των ΑΝΕΛ ασχολήθηκε εμμέσως με το Κυπριακό μόνο σε 3 αναρτήσεις, χωρίς να αναφέρεται στο πρόβλημα.
Με επίκεντρο τη διάσκεψη της Γενεύης, ελέγχοντας την περίοδο 3 Νοεμβρίου 2016-6 Φεβρουαρίου 2017, ο κ. Κοτζιάς φέρεται να έχει συντάξει ή αναδημοσιεύσει 54 μηνύματα με θέμα το Κυπριακό. Τα μηνύματα κατανέμονται σε 4 κύριες κατηγορίες: α) στις ευθύνες της Τουρκίας, β) στις συναντήσεις με την κυπριακή ηγεσία, γ) στις συναντήσεις με διεθνείς δρώντες και δ) σε προσωπικές απαντήσεις που αφορούν το εσωτερικό μέτωπο.
Καθώς τα tweets αποτελούν μηνύματα όχι πέραν των 140 χαρακτήρων, οι πολιτικοί ηγέτες μπορούν να περιλάβουν σ’ αυτά προτάσεις πολιτικής εν είδει πληροφοριών, επεξηγήσεις, προσωπικές πληροφορίες, αποφθέγματα, στατιστικά, αντιδράσεις σε άλλα tweets, συνδέσμους ιστοσελίδων και hashtags (Parmelee & Bichard, 2011:167), κάτι που έκανε κατά κόρον ο Νίκος Κοτζιάς. Ειδική περίπτωση αποτελεί η κίνηση «Πράττω» της οποίας ηγείται. Αν και οι αναρτήσεις της κίνησης δεν είναι πολλές σε πλήθος, εντούτοις ενέχουν καυστικότητα και αρνητισμό καθώς συνοδεύονται από τη χρήση ad hominem επιχειρημάτων.
Αναλυτικά εργαλεία
Τα πλαίσια τα οποία χρησιμοποιούνται στην παρούσα εργασία με βάση τις αναρτήσεις του κ. Κοτζιά είναι τα εξής:
Το Συγκρουσιακό Πλαίσιο (Σαμαράς & Ιορδανίδου, 2014: 237): Το περιεχόμενο της ανάρτησης οργανώνεται από αντιθέσεις, διαφωνίες, συγκρούσεις προβάλλοντας την εικόνα μιας χώρας που εμπλέκεται σε μια αντιπαράθεση. Ο κ. Κοτζιάς, παρουσιάζοντας την Τουρκία ως μία χώρα η οποία βρίσκεται σε ασυμφωνία με το διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο, καθώς εμμένει στη διατήρηση στρατευμάτων και παρεμβατικών δικαιωμάτων στην Κύπρο, εξυπηρετώντας τις στρατηγικές επιδιώξεις της έναντι μιας άλλης χώρας, η οποίας είναι κράτος-μέλος της ΕΕ, δικαιολογεί τη σταθερή του θέση στη διεθνή πτυχή του Κυπριακού. Η Τουρκία παρουσιάζεται σε όρους των προθέσεών της και των στρατηγικών κινήσεων που αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση των συμφερόντων της και των στρατηγικών επιλογών της.
Το Πλαίσιο της Ενότητας: Στην προεκλογική εκστρατεία του 2008 ο Μπ. Ομπάμα ανέδειξε το πλαίσιο της ενότητας (unity frame) βάσει του οποίου μπορούσε να ενώσει την Αμερική με όρους ιδεολογικούς, ταξικούς και φυλετικούς (Parmelee & Bichard, 2011:173). Ο Νίκος Κοτζιάς πλαισιώνει κάποια μηνύματά του με ανάλογο τρόπο: αυτά που απευθύνονται προς την ελληνική/ελληνοκυπριακή πλευρά, ιδιαιτέρα όσα αναφέρονται στις σχέσεις του με την ελληνοκυπριακή ηγεσία, σε μια προσπάθεια διάψευσης των δημοσιευμάτων που παρουσίαζαν τις σχέσεις του με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να διέρχονται κρίση. Χρησιμοποιώντας «συναινετικό λόγο» προτείνει «Σύμφωνο φιλίας Ελλάδας-Κύπρου-Τουρκίας», τονίζοντας την αναγκαιότητα οι Ελληνοκύπριοι, οι Τουρκοκύπριοι και οι 3 μειονότητες να νιώθουν ασφαλείς και κύριοι του νησιού τους.
Το Πλαίσιο του Παιγνίου Αιτιότητας: Όπως σημειώνει ο Τάκας (2015:17), καθώς ανατροφοδοτείται η σύγκρουση οι πολιτικοί δρώντες προσπαθώντας να αποφύγουν το κόστος των εσφαλμένων επιλογών τους ή τις κατηγορίες που τους αποδίδονται, καταφεύγουν σε ένα «παίγνιο αιτιότητας» (blame-game). Ο Νίκος Κοτζιάς λειτουργεί σ’ αυτό το πλαίσιο, προκειμένου να προλάβει ή να διαψεύσει τις κατηγορίες που θα του προσάψει, η τουρκική, κυρίως, πλευρά. Στο ίδιο πλαίσιο λειτουργεί για να αντικρούσει μομφές που προέρχονται από πολιτικά πρόσωπα ή Μέσα Ενημέρωσης, στην ελληνοκυπριακή κυρίως πλευρά, καθώς κάποιοι, σύμφωνα με τον ίδιον, προσπαθούν «φασιστικά να του χρεώσουν απόψεις άλλων, λειτουργώντας ως “πολιτικά βαποράκια”» ενώ σε άλλη ανάρτηση τονίζει πως «αναπαράγουν ψέματα της τουρκικής προπαγάνδας».
Συμπεράσματα
Παραδοσιακά, η πολιτική επικοινωνία εστιαζόταν κατά κόρον σε πολιτικά ζητήματα, χρησιμοποιώντας, για παράδειγμα, την «ημερήσια διάταξη» και την ανάλυση «πλαισίων» (Vergeer, 2015: 751). Φαίνεται πως η ένταξη των νέων Μέσων και δη των ΜΚΔ αλλάζει τους όρους διεξαγωγής της πολιτικής επικοινωνίας. Εάν τα tweets πολιτικού περιεχομένου αποκαλύπτουν τη χρήση των «πλαισίων», όπως αυτά τα οποία έχουν επισημανθεί από άλλους ερευνητές, τότε το Twitter χρησιμοποιείται από τους πολιτικούς ηγέτες κατά τρόπο που προσομοιάζει με αυτόν που εντοπίζεται σε άλλες μορφές της πολιτικής επικοινωνίας (Parmelee & Bichard, 2011: 167). Στην περίπτωση της διεθνούς πτυχής του Κυπριακού, εξετάζοντας τις αναρτήσεις των συμπολιτευόμενων πολιτικών δρώντων, σε Ελλάδα και Κύπρο, διαπιστώθηκε ότι ο παίκτης ο οποίος εστίασε περισσότερο στο επικοινωνιακό κομμάτι του συγκεκριμένου θέματος ήταν το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας, προεξάρχοντος του προϊσταμένου του Νίκου Κοτζιά. Οι υπόλοιποι δρώντες, πλην του Προέδρου Αναστασιάδη, είχαν πενιχρή συμβολή σε αυτό το μέρος της επικοινωνίας.
Η επιμονή του κ. Κοτζιά στα θέματα Ασφάλειας και Εγγυήσεων, σε διαπραγματευτικό αλλά και σε επικοινωνιακό επίπεδο, φαίνεται να έχουν θετική συσχέτιση με την υψηλή αποδοχή που έχουν οι θέσεις του εντός των Ελληνοκυπρίων, σε σημείο να συγκεντρώνει το ίδιο ποσοστό θετικής γνώμης (80%) με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη. Συνεπώς, παρά το γεγονός ότι οι πολιτικοί δρώντες που εξετάστηκαν, πλην του Κύπριου Υπ.Εξ., φάνηκε ότι χρησιμοποίησαν το Twitter ως ένα σύγχρονο εργαλείο επικοινωνίας, επιμέρους συνάγεται το συμπέρασμα ότι η κάθε πλευρά εξυπηρετούσε την δική της στρατηγική: Ο κ. Κοτζιάς, στοχοποιώντας την τουρκική πλευρά για την στάση της, προβάλλοντας την ενότητα με την κυπριακή ηγεσία, στηλιτεύοντας επικριτές του και προκρίνοντας, ενίοτε, το συναινετικό πλαίσιο. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προσπαθώντας να ισορροπήσει μεταξύ λεπτών γραμμών και προκειμένου να διατηρήσει τη δυναμική των συνομιλιών, κινήθηκε στο πλαίσιο της ελπίδας, αποφεύγοντας να επιρρίψει ευθύνες στην Τουρκία ή στην τουρκοκυπριακή πλευρά. Αυτή η διαπίστωση απαντά στο ερευνητικό ερώτημα που διατυπωθεί πιο πάνω. Ο κ. Αναστασιάδης και ο κ. Κοτζιάς διαφοροποιούνται σε σημαντικό βαθμό στο περιεχόμενο των μηνυμάτων τους στο Twitter, κατά το υπό εξέταση τρίμηνο, φανερώνοντας διαφορές σε επικοινωνιακό επίπεδο οι οποίες πιθανόν να εξελιχθούν σε διαφορές ουσίας επί της διεθνούς πτυχής του Κυπριακού.
* Ο Κυριάκος Σ. Κολοβός και ο Δώρος Δωροθέου είναι ερευνητές του Advanced Media Institute, απόφοιτοι του ΜΠΣ «Επικοινωνία και νέα Δημοσιογραφία» του ΑΠΚΥ.
Βιβλιογραφία
Agrawal, D., Budak, C., & El Abbadi, A. (2011, October). Information diffusion in social networks: observing and affecting what society cares about. In Proceedings of the 20th ACM international conference on Information and knowledge management (pp. 2609-2610). ACM.
Entman, R.M. (1993). Framing: Towards Clarification of a Fractured Paradigm. Journal of Communication, 43(4): 51-58.
Gamson, W. A., & Modigliani, A. (1989). Media discourse and public opinion on nuclear power: A constructionist approach. American journal of sociology, 95(1), 1-37.
Goffman, E. (1974). Frame Analysis. An Essay on the Organization of Experience. Boston: Northeastern University Press.
Kaplan, A. M., & Haenlein, M. (2010). Users of the world, unite! The challenges and opportunities of Social Media. Business horizons, 53(1), 59-68.
Pan, Z., & Kosicki, G. M. (2001). Framing as a strategic action in public deliberation, σελ. 35-65 στο Reese, S., Gandy, O. & Grant, A. (επιμ.), Framing Public Life: Perspectives on Media and our Understanding of the Social World, Mahwah, N.J.: Lawrence Erlbaum.
Paris, C., & Wan, S. (2011, May). Listening to the community: social media monitoring tasks for improving government services. In CHI’11 Extended Abstracts on Human Factors in Computing Systems (pp. 2095-2100). ACM.
Parmelee, J. H. 2014. The Agenda-Building Function of Political Tweets. New Media & Society 16: 434–450.
Parmelee, J. H., & Bichard, S. L. (2011). Politics and the Twitter revolution: How tweets influence the relationship between political leaders and the public. Lexington Books.
Reese, S.D. (2001). Prologue-Framing Public Life. A Bridging Model for Media Research, σελ.1-24 στο Reese, S., Gandy, O. & Grant, A. (επιμ.), Framing Public Life: Perspectives on Media and our Understanding of the Social World, Mahwah, N.J.: Lawrence Erlbaum.
Samaras, Ath. N.,(2002), Frames and Framing in International Relations, Defensor Pacis, 11:71-96.
Σαμαράς, Αθ. Ν. & Ιορδανίδου, Σ. (2014). Οικονομική Κρίση και Διεθνής Εικόνα της Γερμανίας – Μια Συγκριτική Διαπολιτιστική Ανάλυση Περιεχομένου, σελ.225-246, στο Σαμαράς Αθ. Ν. (επιμ.) Εικόνες Κρατών, Στρατηγική Επικοινωνία, Ήπια Ισχύς και Μέσα Ενημέρωσης, Αθήνα: Καστανιώτης.
Scheufele, B. (2006). Frames, Schemata, and News Reporting. Communications, 31(1): 65-83.
Sylwester, K., & Purver, M. (2015). Twitter language use reflects psychological differences between democrats and republicans. PloS one, 10(9), e0137422.
Τάκας, Εμ. (2015). Απόδοση Αιτιότητας και Στρατηγικές Πλαισίωσης στον Κοινοβουλευτικό Λόγο περί Μνημονίου. Μεταπτυχιακή Διατριβή «Επικοινωνία και νέα Δημοσιογραφία», ΑΠΚΥ: Λευκωσία.
Τankard, J. W. (2001). Τhe empirical approach to the study of media framing, σελ. 95-106, στο Reese, S., Gandy, O. & Grant, A. (επιμ.), Framing Public Life: Perspectives on Media and our Understanding of the Social World, Mahwah, N.J.: Lawrence Erlbaum.
Θεοδωρακόπουλος, Π. Χ. (2006). Προπαγάνδα η Ένδοξη, Αθήνα: Σιδέρη.
Vergeer, M., Hermans, L., & Sams, S. (2013). Online social networks and micro-blogging in political campaigning: The exploration of a new campaign tool and a new campaign style. Party Politics, 19(3), 477-501.
Vergeer, M. (2015). Twitter and political campaigning. Sociology Compass, 9(9), 745-760.