του Γιώργου Κέντα*
Η Τουρκία δεν έχει κηρύξει απλά έναν πόλεμο κατά των Κούρδων ή της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας της Συρίας. Έχει κηρύξει έναν υβριδικό – όπως λέγεται – πόλεμο κατά της Ευρώπης, με «όπλο» ανθρώπινες ζωές. Με απειλές για μαζική διοχέτευση προσφύγων και άτυπων μεταναστών, η Τουρκία απειλεί την ασφάλεια, την ευημερία, την οικονομία και την κοινωνική συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών της. Η Τουρκία καλλιεργεί για μια ακόμη φορά το επικίνδυνο περιβάλλον μέσα στο οποίο ευδοκιμεί η τρομοκρατία, η μισαλλοδοξία και ο εξτρεμισμός. Το περιβάλλον αυτό είναι επικίνδυνο για την Ευρώπη και τους πολίτες της.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναγνωρίσει με σαφή τρόπο την τουρκική απειλή. Η εισβολή στη Συρία, αναφέρουν τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (17-18 Οκτ. 2019), «απειλεί έντονα την ευρωπαϊκή ασφάλεια». Αυτή η διαπίστωση είναι το αποκορύφωμα μιας σειράς δηλώσεων που έκαναν εκπρόσωποι της Ένωσης και κρατών-μελών της. Αρχικά, με την έναρξη της τουρκικής εισβολής, έγινε δήλωση από την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης, κα Μογκερίνι, με την οποία διαπιστώθηκε η ανάδυση της νέας τουρκικής απειλής για την Ευρώπη. Στη συνέχεια, υιοθετήθηκαν αυστηρά Συμπεράσματα και έγιναν συστάσεις από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις 14 Οκτωβρίου 2019. Εντέλει ήρθαν και οι αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Χαρακτηριστικές είναι και δηλώσεις του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ. Τουσκ. Στην προκλητική απειλή του Τούρκου προέδρου Ερντογάν ότι θα στείλει στην Ευρώπη 3,6 εκατ. πρόσφυγες, ο κ. Τουσκ απάντησε ότι η Ευρώπη δεν αποδέχεται εκβιασμούς. Με το πέρας των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την 18η Οκτωβρίου 2019, ο κ. Τουσκ κλήθηκε να σχολιάσει την κατάσταση στη Συρία και τη συμφωνία ΗΠΑ-Τουρκίας για κατάπαυση του πυρός. Στην τελευταία προγραμματισμένη συνέντευξη τύπου που έδωσε ο κ. Τουσκ ως Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, απελευθερωμένος πια από τα βαρίδια της διπλωματίας και των λεγόμενων «εξισορροπήσεων», είπε: «αναφορικά με τη λεγόμενη κατάπαυση του πυρός, δεν είναι αυτό που περιμέναμε, στην πραγματικότητα είναι μια απαίτηση για παράδοση των Κούρδων• καλούμε την Τουρκία να βάλει τέλος στη στρατιωτική της δράση αμέσως, να σεβαστεί το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Σίγουρα, αυτό δεν είναι το αποτέλεσμα της συμφωνίας του Αντιπροέδρου Πενς με τον Πρόεδρο Ερντογάν».
Τα ευρωπαϊκά κράτη ανησυχούν έντονα για την επάνοδο του Ισλαμικού Κράτους και τη διακίνηση μιας νέας γενιάς τρομοκρατών στην Ευρώπη. Ανησυχούν για την κρατική, κοινωνική και ανθρώπινη ασφάλεια στην Ευρώπη από την ανεξέλεγκτη ροή μεταναστών. Ο Ερντογάν ακολουθεί μια επιθετική στρατηγική, η οποία δεν μπορεί να τύχει απάντησης με μέσα κατευνασμού, δηλώσεις και ημίμετρα. Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια απειλή ανάλογη της οποίας δεν έχει αντιμετωπίσει από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Οι αποφάσεις μερικών ευρωπαϊκών κρατών για περιορισμό στις πωλήσεις στρατιωτικού υλικού στην Τουρκία δεν είναι επαρκής απάντηση.
Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να συνεχίσει να είναι μια κοινότητα ειρήνης, συνεργασίας και ασφάλειας, πρέπει να αντιμετωπίσει την τουρκική απειλή με μέσα όπως αυτά που χρησιμοποιεί η Τουρκία. Μέτρα ανάλογα της απειλής της οποίας αντιμετωπίζει. Οφείλει να αναπτύξει μια αξιόπιστη χερσαία και αεροναυτική επιχείρηση περιορισμού και εξουδετέρωσης της τουρκικής απειλής, ανάλογης με την «EU Naval Force» με ισχυρή συνδρομή της Frontex, καθώς και άλλων μέσων και δυνατοτήτων διαφύλαξης συνόρων. H EE πρέπει να αποφασίσει τη θέσπιση μιας ισχυρής ευρωπαϊκής ναυτικής, αεροπορικής και χερσαίας επιχείρησης προστασίας των συνόρων της Ένωσης στη θάλασσα της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου. Πρέπει να διαφυλάξει τα χερσαία σύνορα της Ευρώπης με την Τουρκία στην Ελλάδα και να επιτηρήσει τη γραμμή καταπαύσεως του πυρός στην Κύπρο, με τη συνδρομή όλων των κρατών-μελών της. Κάθε σκόπιμη και παράνομη θαλάσσια ή χερσαία επιχείρηση μαζικής μετάβασης προσφύγων ή/και τρομοκρατών στην Ευρώπη θα πρέπει να ελεγχθεί και να σταματήσει στην πηγή του προβλήματος
Όταν οι ενέργειες αφορούν την ασφάλεια, το σύνορο Τουρκίας-Ευρώπης πρέπει να γίνει ένα σκληρό σύνορο. Η Τουρκία θα πρέπει να έχει βαριές κυρώσεις και να νιώσει την ισχυρή παρουσία της ΕΕ στις περιοχές στις οποίες σκοπεύει να απειλήσει την ασφάλειά της. Μόνο έτσι θα περάσει το μήνυμα στον Ερντογάν. Αντί να δίνει δισεκατομμύρια ευρώ σε ένα μη δημοκρατικό καθεστώς, η ΕΕ μπορεί να χρησιμοποιήσει τους πόρους αυτούς για να προστατεύσει η ίδια αποτελεσματικά τα σύνορά της.
* Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής και Διακυβέρνησης, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, kentas.g@unic.ac.cy @GiorgosKentas.
Αφού βρεθήκατε στη σελίδα μας, θα θέλαμε να σας ζητήσουμε μια χάρη. Κάθε μέρα, όλο και περισσότεροι άνθρωποι διαβάζουν και υποστηρίζουν το δημοσιογραφικό μας περιεχόμενο, το οποίο στόχος μας είναι να είναι πάντα προσβάσιμο σε όλους, ασχέτως οικονομικής ή κοινωνικής κατάστασης.
Το περιεχόμενο που παράγουμε βασίζεται μόνο στις δικές μας αποφάσεις, στη δική μας κρίση και δεν επηρεάζεται από διαφημίσεις ή από τις προτιμήσεις ιδιοκτητών, πολιτικών ή μετόχων. Η συντακτική μας ομάδα δρα ανεξάρτητα, έχοντας ως βασική αξία ότι πρέπει να δίνουμε φωνή σε όσους δεν ακούγονται αρκετά και να ασκούμε πιέσεις στους ισχυρούς. Και αυτό είναι το στοιχεία που μας διαφοροποιεί από άλλα Μέσα Ενημέρωσης, ειδικά σε μια εποχή όπου η ύπαρξη μιας διαφανούς και ανεξάρτητης δημοσιογραφίας είναι κρίσιμη. Η υποστήριξή σας μας δίνει δύναμη και μας επιτρέπει να δουλεύουμε με τον τρόπο που το κάνουμε μέχρι τώρα.
Στηρίξτε τη Δημοσιογραφία έστω και με €5 - θα σας πάρει μόνο ένα λεπτό. Ευχαριστούμε.
