*Από τους Francesco Marconi & Alex Siegman
Μετέφρασε η Θάλεια Παύλου
Πώς θα μοιάζει άραγε μια μέρα από τη ζωή ενός δημοσιογράφου μια δεκαετία από σήμερα; Εάν μια ερευνητική ομάδα χρειάζεται στις μέρες μας μερικές εβδομάδες ή μήνες για να κάνει ένα ρεπορτάζ, ένας μόνο δημοσιογράφος με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης θα χρειαζόταν μονάχα μία ημέρα. Και δεν πρόκειται για επιστημονική φαντασία.
Πράγματι, το AP τους τελευταίους μήνες προέβη σε επαφές με κορυφαίους ηγέτες του κλάδου τεχνητής νοημοσύνης προκειμένου να εκπονήσει εκτενή έκθεση που θα περιγράφει λεπτομερώς την επίδραση της ΤΝ στη δημοσιογραφία.
Το 2027 οι αίθουσες σύνταξης θα διαθέτουν ένα οπλοστάσιο από αυτοματοποιημένα εργαλεία και οι δημοσιογράφοι συνεχώς θα ενσωματώνουν έξυπνες μηχανές στην καθημερινή τους εργασία, όπως διαβλέπει η έρευνα. Η νοημοσύνη των μηχανών θα είναι σε θέση να κάνει πολλά περισσότερα από το να παράγει απλές, αυτοματοποιημένες ειδήσεις. Η τεχνητή νοημοσύνη θα επιτρέπει στους δημοσιογράφους να αναλύουν δεδομένα, να αναγνωρίζουν πρότυπα και τάσεις από ποικίλες πηγές, να βλέπουν πράγματα που είναι αδύνατο να διακρίνει το γυμνό μάτι, να μετατρέπουν τις πληροφορίες και τον προφορικό λόγο σε κείμενο, το κείμενο σε ήχο και βίντεο, να κατανοούν συναισθήματα, να αναλύουν τόπους εγκλήματος σε αναζήτηση αντικειμένων, προσώπων ή χρωματισμών — και πολλά άλλα. Η χρήση των συγκεκριμένων εργαλείων από τους δημοσιογράφους, με σκοπό την ενίσχυση του ρεπορτάζ, της γραφής και της επιμέλειας των κειμένων τους, ονομάζεται επαυξημένη δημοσιογραφία.
Ασφαλώς, το επερχόμενο κύμα της τεχνολογικής καινοτομίας δεν διαφέρει σε τίποτε από τα προηγούμενα. Η επιτυχία στηρίζεται ακόμη στον τρόπο που οι δημοσιογράφοι ως ανθρώπινα όντα θέτουν σε εφαρμογή αυτά τα νέα εργαλεία. Η τεχνητή νοημοσύνη είναι δημιούργημα του ανθρώπου. κάθε είδους ηθική, συντακτική και οικονομική επιρροή που λαμβάνεται υπόψη κατά την παραγωγή του περιεχομένου των παραδοσιακών ειδήσεων, συνεχίζει να ισχύει και στη νέα εποχή της επαυξημένης δημοσιογραφίας.
Οι επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης στη δημοσιογραφία θα αποτελέσουν στην ουσία την ιστορία τού πώς ο άνθρωπος ρεπόρτερ συνεργάζεται αρμονικά με τις μηχανές.
Πώς λοιπόν θα μοιάζει μια ημέρα από τη ζωή ενός δημοσιογράφου στα 2027;
Ιδού τα ευρήματα που προέκυψαν, όταν προεκτείναμε στο μέλλον τις σημερινές τάσεις στην τεχνολογία και τη δημοσιογραφία, όπως αποτυπώθηκαν στην έρευνα του Associated Press:
8πμ: Ο δημοσιογράφος για θέματα περιβάλλοντος κατευθύνεται με το αυτοκινούμενο όχημά του στην αίθουσα σύνταξης, όταν οι υψηλής ακρίβειας αισθητήρες μέτρησης μάζας αέρος, τους οποίους έχει τοποθετήσει παντού στο Springfield, ανιχνεύουν μεταβολή των ατμοσφαιρικών ρύπων. Οι αισθητήρες στέλνουν μήνυμα συναγερμού στο έξυπνο ταμπλό του οχήματός του: «Επιδείνωση κατά 10% της ποιότητας του αέρα στο Springfield».
Ο συναγερμός είχε ειδικά σχεδιαστεί από τον δημοσιογράφο, σε συνεργασία με επιστήμονα αναλυτή δεδομένων, προκειμένου να αναπτυχθεί ένα σύστημα που θα τροφοδοτεί στοιχεία στο εξής πρότυπο: «Υπάρχει [Χ] [βελτίωση/επιδείνωση] της ποιότητας του αέρα στην [τάδε περιοχή]»
Βλέποντας την ειδοποίηση, ο δημοσιογράφος χρησιμοποιεί ένα ζεύγος ιπτάμενων τηλεκατευθυνόμενων drones, εφοδιασμένων με εργαλεία δειγματοληψίας νερού και αέρα για να επαληθεύσει τον συναγερμό.
8.30πμ: Καθώς πλησιάζει στην αίθουσα σύνταξης, ένας υπολογιστής παρακολούθησης των Μέσων κοινωνικής δικτύωσης προειδοποιεί τον δημοσιογράφο για αύξηση των σχολίων σχετικά με την ατμοσφαιρική ρύπανση και τα κρούσματα άσθματος στις παιδικές ηλικίες στο Springfield. Το λογισμικό ανιχνεύει επίσης υψηλό αριθμό αναρτήσεων επί του θέματος από μια ομάδα χρηστών με παρόμοια δημογραφικά χαρακτηριστικά, μαμάδες τις περιοχής.
Ο δημοσιογράφος λαμβάνει μια ειδοποίηση που λέει τα εξής: «[Οι μητέρες στο Springfield] εκφράζουν [μεγάλη] [ανησυχία] για την [ατμοσφαιρική ρύπανση] και [τα παιδιά τους]»
Ο υπολογιστής αντιλαμβάνεται πότε οι επιμέρους αναρτήσεις είναι θετικές ή αρνητικές και αν παραπέμπουν σε πρόσωπα, τοποθεσίες ή περιστατικά. Ανιχνεύει ομοιότητες ανάμεσα σε διαφορετικές αναρτήσεις και αναλύει μέχρι και τις τάσεις, διασταυρώνοντας μεγάλο όγκο περιεχομένου των social media από το παρελθόν.
9πμ: Ο δημοσιογράφος φθάνει στο γραφείο και ζητά από τον υπολογιστή του να εμφανίσει με κάθε λεπτομέρεια τα αποτελέσματα του ελέγχου ποιότητας νερού και αέρα από τα drones.
Καταχωρεί τα δεδομένα σε έναν πίνακα, ένα είδος πολύπλοκου υπολογιστικού φύλλου, και δίνει εντολή στο πρόγραμμα να επεξεργαστεί εάν οι αριθμοί αποτελούν ακραία στατιστική τιμή. Επιβεβαιώνει ότι οι σημερινοί δείκτες ρύπανσης έχουν διαμορφωθεί σε ασυνήθιστα υψηλό επίπεδο.
Ο δημοσιογράφος επικοινωνεί μέσω twitter με μία από τις μητέρες, η οποία ποστάρει μηνύματα σχετικά με την ατμοσφαιρική ρύπανση, και της ζητά μία συνέντευξη την ίδια ημέρα, προκειμένου να συζητήσουν τις ανησυχίες της.
10πμ: Ο δημοσιογράφος προβάλλει μια σειρά εικόνες από την επιφάνεια εργασίας του στο εικονικής πραγματικότητας κράνος του.
Με αυξημένο το πεδίο όρασής του και εκατοντάδες φωτογραφίες να «αιωρούνται» μπροστά του, διαπιστώνει ότι υπάρχει μειωμένη ορατότητα (ενδεικτική υψηλής ρύπανσης) στην περιοχή γύρω από κάποιο νεόδμητο εργοστάσιο.
Κατεβάζει εικόνες από μια σειρά ρομποτικές κάμερες υψηλής ανάλυσης, που έχουν αναρτηθεί σε ολόκληρη την περιοχή, και χρησιμοποιεί μηχανική όραση (έναν αλγόριθμο ικανό να βλέπει και να επεξεργάζεται φωτογραφίες ή βίντεο με μεγάλη ακρίβεια) για να συγκρίνει διαχρονικά φωτογραφίες της περιοχής πέριξ του εργοστασίου.
11πμ: Ο δημοσιογράφος ψάχνει στα δημόσια αρχεία, χρησιμοποιώντας έναν αυτοματοποιημένο βοηθό.
Χρησιμοποιεί τον επεξεργαστή τεχνητής νοημοσύνης για την ανάλυση κειμένων, προκειμένου να επισκοπήσει χιλιάδες κυβερνητικά έγγραφα και άδειες. Ο έξυπνος βοηθός υπογραμμίζει αναφορές ειδεχθούς συμπεριφοράς — καταγεγραμμένα πρόστιμα, ανακλήσεις αδειών, δημόσια κριτική ή προβλήματα νομικής φύσεως.
Ο ρεπόρτερ ανακαλύπτει ότι είχε επιβληθεί πρόστιμο στον ιδιοκτήτη του εργοστασίου για απάτη στις μετρήσεις εκπομπών και σε άλλες τοποθεσίες και υποψιάζεται ότι το ίδιο ενδεχομένως συμβαίνει στο Springfield.
Καλεί την εταιρεία δημοσίων σχέσεων που εκπροσωπεί τον ιδιοκτήτη του εργοστασίου, προκειμένου να ακούσει τη δική της άποψη περί του θέματος. Ο εκπρόσωπος, υποψιάζεται ο δημοσιογράφος, πιθανώς να κρύβει κάτι• το σύστημα ανάλυσης φωνής υποδηλώνει ότι ο τόνος της φωνής του ατόμου στην άλλη άκρη της γραμμής είναι «διστακτικός» και «ανήσυχος».
12μμ: Ο δημοσιογράφος πεινάει και… ζητάει από την υπηρεσία διανομής φαγητού του συστήματος τεχνητής νοημοσύνης να προτείνει μια συνταγή με βάση τα επιθυμητά συστατικά που αυτός εισάγει. Το σύστημα επεξεργάζεται τις χημικές ιδιότητες των συστατικών και προτείνει τη βέλτιστη συνταγή. Είκοσι λεπτά της ώρας αργότερα, ένα drone εναποθέτει το γεύμα του στην ειδική πλατφόρμα προσγείωσης, που προεξέχει από το παράθυρο της αίθουσας σύνταξης.
1μμ: Ο δημοσιογράφος, αφού έχει ολοκληρώσει το γεύμα του, ζητά από τον αυτοματοποιημένο βοηθό του να διατρέξει άλλη μία σειρά από δημόσια έγγραφα.
Μέσα από ένα σύνολο πιστοποιητικών γάμων και βαπτίσεων και πληροφοριών από τα Μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο βοηθός ξετρυπώνει αρχεία που υποδηλώνουν ότι ο διευθύνων σύμβουλος (CEO) της εταιρείας που είναι υπεύθυνη για την κατασκευή του εργοστασίου έχει συγγενική σχέση με τη γυναίκα που διορίστηκε να διεξάγει τις εργοστασιακές δοκιμές στο Springfield.
Ο υπολογιστής λειτουργεί χάρη σε έναν αλγόριθμο, ο οποίος ερμηνεύει τα δημόσια έγγραφα και πραγματοποιεί συσχετισμούς ανάμεσα στα επιμέρους στοιχεία του κειμένου. Ο αλγόριθμος βασίζεται στη λεγόμενη επεξεργασία της φυσικής γλώσσας, η οποία κατανοεί το κείμενο και καταφέρνει να εξάγει συσχετίσεις ανάμεσα σε ανθρώπους, περιοχές και πράγματα. Σε πραγματικό χρόνο, ο ρεπόρτερ είναι σε θέση να οπτικοποιήσει ένα ψηφιακό οικογενειακό δέντρο και να ανακαλύψει τη σχέση ανάμεσα σε δύο οποιαδήποτε μέρη.
2μμ: Ο δημοσιογράφος φορά το κράνος εικονικής πραγματικότητας, παίρνει υπό τον έλεγχό του ένα ζευγάρι drones και πετάει πάνω από την περιοχή την οποία ερευνά. Ανακαλύπτει ότι ένας αγωγός στο εργοστάσιο έχει κοπεί στα δύο και εκπέμπει μια περίεργη ουσία στην ατμόσφαιρα. Παρακολουθεί επίσης μια διαμαρτυρία εν εξελίξει.
Ο αλγόριθμος, ο οποίος αναλύει βίντεο σε ζωντανή μετάδοση από το drone, συλλαμβάνει την πυκνότητα του πλήθους και καταγράφει πως το προσωπικό ασφαλείας του εργοστασίου βρίσκεται συγκεντρωμένο σε μία περιοχή. Ο δημοσιογράφος εξακριβώνει ότι έχουν στηθεί φράγματα γύρω από ένα μικρό τμήμα του οικοπέδου του εργοστασίου — ένας (ψηφιακός) θερμικός χάρτης τον οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο σπασμένος αγωγός βρίσκεται πίσω από τα φράγματα αυτά.
Ο δημοσιογράφος επιβιβάζεται ξανά στο αυτοκινούμενο όχημά του και κατευθύνεται στο εργοστάσιο, προκειμένου να διερευνήσει ο ίδιος την υπόθεση. Η ασφάλεια τον εμποδίζει να πλησιάσει στα φράγματα που κρύβουν τη διαρροή χημικών, ωστόσο δύο εργάτες αποκαλύπτουν ότι αντιμετωπίζουν αναπνευστικά προβλήματα από την ώρα που σήμανε ο συναγερμός και κανένας από τους δύο δεν θυμάται την επίσκεψη επιθεωρητή από την ημέρα έναρξης της λειτουργίας του εργοστασίου.
3μμ: Ο δημοσιογράφος κάνει μία στάση στο τοπικό καφέ προτού επιστρέψει στο γραφείο του και συνομιλεί με τη μητέρα, η οποία, το ίδιο πρωί, είχε αναρτήσει μήνυμα στο twitter για τα δύο ανήλικα παιδιά της και τις αιφνίδιες παροξύνσεις άσθματος.
Οι επιπτώσεις της τεχνητής νοηµοσύνης στη δηµοσιογραφία θα εξαρτηθούν από τον τρόπο που η τεχνολογία δύναται να χρησιµοποιηθεί αποτελεσµατικά στην αίθουσα σύνταξης.
Η μητέρα ενημερώνει τον δημοσιογράφο ότι τα παιδιά της κοιμόντουσαν με ανοικτά τα παράθυρα και ξύπνησαν μέσα στη νύχτα διαμαρτυρόμενα ότι δυσκολεύονται να αναπνεύσουν. Του έδειξε επίσης ένα βίντεο με τα παιδιά της να βήχουν ασταμάτητα.
Κατά την επιστροφή του στην αίθουσα σύνταξης, ο δημοσιογράφος μεταφέρει τη μαγνητοφωνημένη συνέντευξη στο σύστημα ανάλυσης συναισθημάτων, το οποίο εξακριβώνει ότι ο τόνος της φωνής της μητέρας είναι «γνήσιος» και «αναλυτικός».
4μμ: Ο δημοσιογράφος επικοινωνεί εκ νέου με την εταιρεία, αλλά αυτή τη φορά ο εκπρόσωπος αρνείται να σχολιάσει το ζήτημα.
Ο δημοσιογράφος, αντιμέτωπος με την πλήρη αδιαφορία των ανθρώπινων πηγών του, διενεργεί περαιτέρω έρευνα. Ευτυχώς, υπήρχε άφθονο διαθέσιμο υλικό από Δελτία Τύπου τα οποία σχετίζονταν με παλαιότερες καταγγελίες ενάντια στο εργοστάσιο και το Υπουργείο Υγείας με αντικείμενο τη μόλυνση τοπικών περιοχών. Διατρέχει τα στοιχεία αυτά μέσω της έξυπνης εφαρμογής — και διαπιστώνει ότι κανένα από τα αναφερόμενα μέρη δεν εξέδωσε ποτέ οποιαδήποτε ανακοίνωση απολογητικού χαρακτήρα.
5μμ: Ο δημοσιογράφος υπαγορεύει το θέμα του μέσω μιας εφαρμογής στον έξυπνο υπολογιστή του, ο οποίος μορφοποιεί και επιμελείται το κείμενο. Κοινοποιεί το κείμενο στον αρχισυντάκτη του, ο οποίος το επιθεωρεί και στη συνέχεια εγκρίνει το δημοσίευμα.
Εντός ολίγων λεπτών, έχει στα χέρια του ένα ερευνητικό άρθρο, επιστημονικά τεκμηριωμένο, με θέμα τα αυξημένα επίπεδα ρύπανσης στο Springfield, το οποίο συμπεριλαμβάνει δηλώσεις των εργαζομένων του εργοστασίου και της μητέρας, την οποία είχε συναντήσει νωρίτερα στο καφέ.
Το ρεπορτάζ «Στοιχεία αποδεικνύουν τον βαθμό στον οποίο η αμέλεια και οι παραβιάσεις του περιβαλλοντικού κώδικα συμβάλλουν στην ατμοσφαιρική ρύπανση στο Springfield» ενισχύει τους ισχυρισμούς τους περί αναπνευστικών προβλημάτων που συνδέονται με το εργοστάσιο, σύμφωνα με τον δειγματοληπτικό έλεγχο σε νερό και αέρα που πραγματοποίησε ο ίδιος ο ρεπόρτερ κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Το άρθρο διανέμεται σε κάθε διαδικτυακή πλατφόρμα — έξυπνο τηλέφωνο, έξυπνο ρολόι, έξυπνο αυτοκίνητο, έξυπνο καθρέπτη, οτιδήποτε «έξυπνο» — και καταγράφει χιλιάδες προβολές σε μια τοπική κοινωνία που ενδιαφέρεται για το θέμα. Την επόμενη μέρα, αποστέλλεται στο εργοστάσιο επιθεωρητής υγείας, ο οποίος καταγράφει μεγάλο αριθμό παραβάσεων του κώδικα και το σφραγίζει επ’ αόριστον.